Plecak to nieodłączny element każdej górskiej wyprawy. Dziś podpowiadamy, jak kupić plecak idealny i na co zwrócić uwagę, by spełniał nasze indywidualne oczekiwania.
Pierwsze i zasadnicze pytanie, na jakie musimy sobie odpowiedzieć brzmi: do jakich celów plecak będzie nam potrzebny? Czy ma nam służyć na jednodniowe lub weekendowe wypady z noclegiem w schronisku czy też planujemy zabierać go na bardziej ekstremalne wyjazdy, połączone ze spaniem w namiocie i wspinaczką. Od odpowiedzi na to pytanie zależeć będzie wielkość naszego plecaka oraz jego system nośny.
Wielkość
Na krótkie, jedno- czy dwudniowe wypady wystarczy Ci plecak o pojemności od ok. 30 do ok. 45 l. Takie modele nazywane są turystycznymi lub trekkingowymi. Najczęściej posiadają one jedną komorę, opcjonalnie – boczne kieszenie z siateczki czy też gumową „plecionkę” na przedniej klapie, pod którą można schować lekką kurtkę przeciwdeszczową.
Warto pamiętać:
Plecaki miejskie i szkolne często wydają się dobrą alternatywą dla plecaków turystycznych. Mają zbliżoną pojemność i często posiadają dodatkowe elementy, takie jak kieszonki z siatki czy miejsce na telefon. Różnica jest jednak bardzo istotna: nie posiadają one pasa stabilizującego i podczas schodzenia zaczynają się ruszać, co negatywnie wpływa na komfort chodzenia.
Jeśli planujesz dłuższy wyjazd, co więcej, chcesz spakować karimatę, śpiwór czy namiot, potrzebny będzie model o pojemności od ok. 45 do ok. 80 l. Takie plecaki noszą nazwę transportowych.
Modele transportowe muszą posiadać rozwiązania, które ułatwiają noszenie sporych ciężarów (dobrze dobrany system nośny) a równocześnie powinny być skonstruowane w sposób, który ułatwia pakowanie i szybko pozwala dotrzeć do najpotrzebniejszych w danej chwili przedmiotów (podział na komory, dodatkowe kieszenie, troki).
Biorąc pod uwagę przeznaczenie plecaka, możemy ponadto wyróżnić plecaki alpinistyczne (tym, co je wyróżnia, są zaczepy na narty, czekany, kask lub raki) oraz plecaki specjalistyczne, dopasowane do potrzeb różnych grup sportowych, m.in. rowerzystów i narciarzy.
System nośny
System nośny to konstrukcja, na którą składają się stelaż, szelki i pas biodrowy. Jego zadaniem jest równomierne rozłożenie niesionego ciężaru na różne partie ciała: ramiona, plecy, biodra. Dzięki temu ekwipunek jest dla nas mniej odczuwalny, co przekłada się na komfort podczas wędrowania.
Stelaż
Biorąc pod uwagę stelaż, możemy wyróżnić plecaki miękkie (bez stelaża), plecaki ze stelażem zewnętrznym i plecaki ze stelażem zewnętrznym. Jeśli z plecakiem wybieramy się na górskie szlaki, najlepszym rozwiązaniem będzie plecak ze stelażem wewnętrznym wykonanym z dopasowujących się do kształtów ciała prętów z włókna węglowego.
Pas biodrowy
Pas biodrowy powinien obejmować biodra, mówiąc inaczej, jego środek powinien się opierać na kościach biodrowych. Warto zwrócić też uwagę na to, skąd wychodzi: powinien zaczynac się w środkowej części pleców a nie na bokach.
Szelki
Bardzo ważne jest, aby szelki obejmowały ramiona w taki sposób, by w miejscu ich styku z plecakiem nie było żadnych przerw.
Na co zwrócić uwagę przy systemie nośnym:
- wentylacja – jest szczególnie ważna w przypadku pleców oraz pasa biodrowego; kupując plecak, zwróć uwagę czy części te wykonane są z oddychających, odprowadzających wilgoć materiałów
- regulacja – możliwość regulacji pozwala na idealne dopasowanie systemu nośnego do sylwetki; podczas zakupów przetestuj, czy regulacja jest łatwa i szybka
- taśmy regulujące – nie powinny być wykonane ze śliskiego materiału, gdyż mogą się często rozregulowywać
Materiał
Materiał powinien być mocny, odporny na uszkodzenia mechaniczne oraz tarcie. W końcu podczas wędrówki plecak będzie musiał nie tylko wytrzymać znaczne obciążenie, ale też zmierzyć się z ostrymi skałami czy gałęziami drzew. Najlepsze rozwiązanie to nylon lub popularna Cordura. Dla pewności możesz też zwrócić uwagę na gramaturę: optymalne parametry to 600-1000g/m2.
W przypadku materiału duże znaczenie ma również powłoka zewnętrzna (powinna być odporna na deszcz) oraz szwy (jeśli plecak ma nam służyć latami, muszą być solidne).
Rozwiązania dodatkowe
W przypadku plecaków transportowych dodatki i detale odgrywają niebagatelne znaczenie. Co się przyda?
- Kieszonki na pasie biodrowy. Schowamy w nich telefon czy chusteczki i w każdej chwili będziemy mogli po nie sięgnąć.
- Kieszenie. Tych może być naprawdę sporo: kieszenie boczne, kieszenie dolne z siateczki oraz kieszeń na klapie. To one pozwalają utrzymać porządek w plecaku i ułatwiają dostęp do najpotrzebniejszych drobiazgów. Kieszenie boczne powinny być odpinane lub posiadać paski kompresyjne. Dzięki temu, przy mniejszej ilości bagażu, nie stanowią elementu, którym łatwo zaczepić o gałąź lub skałę.
- Dwie komory. Taka konstrukcja ułatwia dostęp do zawartości plecaka bez konieczności jego całkowitego rozpakowywania. W dolnej komorze umieszczamy najczęściej śpiwór, karimatę czy naczynia, w górnej – odzież i jedzenie. Do górnej i dolnej komory powinniśmy móc dostać się z zewnątrz, dzięki solidnym, półokrągłym suwakom.
- Komin. To prosty sposób na zwiększenie pojemności plecaka.
- Pętelka i troczek. Sprawdzą się, jeśli w góry planujemy zabrać dodatkowy sprzęt, np. aparat ze statywem czy kijki.
- Gumowe ekspandery. Pogoda w górach jest zmienna i warto abyśmy polara czy kurtkę mieli zawsze pod ręką. Z myślą o odzieży wierzchniej stworzono właśnie gumowe ekspandery, czyli po prostu znajdującą się z przodu plecaka gumową plecionkę.